De grens oversteken in hartje Amsterdam, dat kan in de gloednieuwe Eurostar UK Terminal, midden in het monumentale station Amsterdam Centraal. De architecten van ZJA Architects & Engineers en Superimpose Architecture hebben, in opdracht van NS Stations en Eurostar, de nieuwe terminal zorgvuldig weten in te weven in het monumentale station. De ‘terminal van de toekomst’ verbindt zo niet alleen Londen met Amsterdam, maar brengt ook verschillende tijdslagen, technologie, esthetiek en efficiëntie zichtbaar samen.
Eurostar’s nieuwe UK Terminal ligt midden in het rijksmonument Amsterdam Centraal, dat momenteel wordt verbouwd. Het ontwerp integreert naadloos in deze grootschalige stationstransformatie, en eert het monument door het te verweven in de ruimtelijke beleving van het gebouw.
Er is veel zorg besteed aan het ontwikkelen van een architectonisch concept dat de verdwenen monumentale lagen weer in volle glorie terugbrengt, en die integraal onderdeel uit te laten maken van de ruimtelijke ervaring. Wie de nieuwe terminal betreedt, zal alle lagen van de hele tijdlijn van Pierre Cuypers’ monumentaal station doorkruisen. Van het Cuypersgebouw uit 1889 tot de IJhal uit 2017.
De nieuwe UK-Terminal is tot vier keer zo groot als de oude terminal op spoor 15 en fungeert als een Schengen buitengrens met de nodige paspoort- en bagagecontroles. Met geavanceerde technologieën en innovatieve oplossingen, waaronder het dynamische ‘wolkenplafond’, vindt het ontwerp aansluiting bij de functionele eisen van de moderne reiziger en vormt het dé duurzame en iconische schakel tussen Amsterdam en Londen.
De terminal bevindt zich in de voormalige Amstelpassage; een van de vijf tunnels die van zuid naar noord lopen op Amsterdam Centraal. De reiziger arriveert via de hoofdingang aan de centrumzijde van het station en begeeft zich vervolgens door de bagagecontrole en grenscontroles van Nederland én het Verenigd Koninkrijk met hun aangelegen kantoren naar de wachtruimte. De wachtruimte maakt het interieurconcept duidelijk compleet; de balans en relatie tussen aarde en lucht, kenmerkend voor het vervoer per trein en geïnspireerd door de relatie tussen Nederlandse en Britse landschapsschilderijen uit de Gouden Eeuw. De reiziger vervolgt zijn weg via de opgangen naar het perron aan de IJ-halzijde van het gebouw.
Een dynamische verlichting in het zwevende plafond, die met projecties van wolken kan inspelen op diverse scenario’s gedurende de verschillende dagdelen en tijdens het boarding proces, is een van de meest opvallende elementen in het interieurconcept. Het gebruik van verschillende texturen, kleuren en materialisatie dragen bij aan een prettige en overzichtelijke reiservaring.
Het ontwerp en de realisatie van het project leverden nog aanzienlijke uitdagingen op. De UK Terminal heeft namelijk een groot aantal raakvlakken met verschillende parallel lopende bouwprojecten, die erop gericht zijn het hele station Amsterdam Centraal toekomstbestendig te maken, terwijl het station ondertussen in bedrijf blijft. Een slimme faseringsstrategie zorgde voor de operationele continuïteit van het station.
De visueel rustige ruimtes, comfortabele akoestiek, toegankelijkheid en diverse typen ergonomisch meubilair bieden een comfortabele en inclusieve reiservaring voor alle reizigers. Het gebruik van robuuste en circulaire materialen sluit naadloos aan op de duurzame kenmerken van de trein en de duurzame doelstellingen van Eurostar en de Nederlandse Spoorwegen.
Met dit alles is de nieuwe UK-terminal een opmerkelijk voorbeeld van adaptief hergebruik en ontwerpkracht in een uitdagende omgeving die moet voldoen aan een reeks complexe criteria en eisen van diverse stakeholders. Het project is nog niet helemaal klaar, in de tweede helft van dit jaar zal nog meer wachtruimte met commerciële voorzieningen worden geopend.
Projectgegevens UK-Terminal
Cliënt: Eurostar Group
Opdrachtgever: NS Stations
Architecten: ZJA Architects & Engineers* en Superimpose Architecture**
Adviseurs: Koninklijke Marechaussee, Rijksvastgoedbedrijf, United Kingdom Border Force (UKBF), Home Office Property Services, Mott MacDonald
Installatie adviseur: Valstar Simonis
Verlichting: Beersnielsen
Constructeur: Arcadis
Adviseur Bouwfysica & Akoestiek: Cauberg Huygen
Adviseur Brandveiligheid: Arcadis
Projectmanagement: Aronsohn
Hoofdaannemer: K_Dekker
Installateur: Spie
Technische uitwerking: INBO
Onderaannemers: Kwakman, A&D
Leveranciers: Duracryl, Barri&more, Bolon, Hunterdouglas, Abet Laminati, Gabriel, SV, Interiorworks, Iguzinni, JUNG, MBX, Tormax
Leveranciers meubels: Sellex, Lapalma, Halle+, interiorworks, SV meubelen
Oppervlakte: 2.300 m2
Opening: 10 februari 2025
*ZJA was verantwoordelijk voor het haalbaarheidsonderzoek, het architectonisch ontwerp van de UK-Terminal en het interieurontwerp van de KMar en UKBF ruimtes.
**Superimpose was verantwoordelijk voor de doorontwikkeling van zowel het architectonische ontwerp als het interieurontwerp van het reizigersgedeelte van de terminal.
Ook gebouwen kunnen familie van elkaar zijn. Het station Amsterdam Centraal is het alledaagse, praktische kleine zusje van de deftige en…
De ambitie voor het gebied rond Zuidas in Amsterdam was, zoals het echte stadsuitbreidingen betaamt, een gooi naar het hoogste: vanuit een…
De Pijp in Amsterdam werd gebouwd in de laatste decennia van de negentiende eeuw en is dus niet ontworpen rekening te houden met de grote…
Het vernieuwende ontwerp van architectenbureau ZJA, BoschSlabbers landschapsarchitecten en Boskalis transformeert de stationsomgeving van…
